Edebiyatımızda Kaside-i Münferice Geleneği ve Ebu Bekir Kânî’nin Manzum Kaside-i Münferice Tercümesi

Abstract

Belli bir amaçla söylenmiş, üzerine düşünülmüş, gözden geçirilmiş şiirmanasında terim anlamıyla kullanılan kaside, Arap edebiyatında ortayaçıkmış ve oradan İran ve Türk edebiyatlarına geçmiş bir türdür. Arapedebiyatında pek çok örneği olan bu tür eserlerden İslam âleminin ortakduygu ve düşüncelerini terennüm edenlerinin geçen zamana nispetle sadeceAraplara mahsus kalmadığını, tüm Müslümanların ortak malı halinedönüştüğü tarihsel açıdan da bilinen bir gerçektir. Bu tür eserlerden biride XI.yüzyılda yaşamış olan Tunuslu meşhur âlim ve şair İbnu’n-Nahvî’nin “el-Kasidetü’l-Münferice” adlı kasidesidir. Yüzyıllardır İslam dünyasındaözellikle sıkıntı ve darlık içinde bulunanlar tarafından okunmasının birgelenek haline dönüşmesiyle karşılık bulan kasidenin başta Arap, İran ve Türkolmak üzere müşterek İslam edebiyatlarında pek çok şerhi, tahmisi, taştiri vetaklitleri bulunmaktadır. Kaside-i Münferice’nin manzum tercümelerindenbirisi de XVIII. Yüzyıl şairlerinden Ebu Bekir Kânî’ye aittir. Bu çalışmadaMünferice Kasidesi ekseninde oluşan edebi gelenekten hareketle Ebu BekirKânî’nin manzum Kaside-i Münfericesi değerlendirilmiştir.