Manisa'da bir gecekondu bölgesinde sağlık hizmeti kullanımı ve sağlık hizmet kullanımı üzerinde etkili faktörler

Abstract

Giriş: Kesitsel tipteki çalışma, bir gecekondu bölgesinde sağlık hizmet kullanımı ve sağlık hizmet kullanımı üzerinde etkili faktörleri belirlemek amacı ile yürütülmüştür. Gereç ve Yöntem: Çalışma Mayıs 2004'te bir gecekondu sağlık ocağı bölgesinde yürütülmüştür. Bölgedeki toplam hane sayısı 3125'dir. Örnek seçiminde "büyüklüğe orantılı küme örnek seçim yöntemi" ile seçilen 228 hanede yaşayan 1086 kişiye ulaşılmış, yapılandırılmış bir anketin yüz yüze görüşme şeklinde uygulanması ile araştırmanın verileri toplanmıştır. Ulaşma oranı %91.0'dir. Veriler, SPSS for Windows istatistik paket programı kullanılarak çözümlenmiş, istatistiksel karşılaştırmalarda ki kare testi ve Mann Wliitney-Utesti kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma grubunun %12.5'i son bir ayda ayakta tanı ve tedavi gerektiren bir sağlık sorunu yaşamıştır. Bu sorunu yaşayan kişilerin %H3.8'i herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmuş olup, en sık tercih edilen sağlık kuruluşu sağlık ocağıdır (%70.2). 1. basamak sağlık kuruluşuna başvuranlarda yakın olması (%S1 .l),2. ve 3. basamak sağlık kuruluşuna başvuranlarda ise sağlık güvencesi nedeniyle tercih (%72.7) en sık ifade edilen tercih nedenleri olarak saptanmıştır. 1. basamakkamu sağlık kurumlarına başvuranlarda diğer sağlık kuruluşlarından yararlananlara göre sağlık kurumuna ulaşma süresi ve kurumda muayene için bekleme süresi daha kısadır (p<0.05). Son bir yılda hastanede yatarak tedavi görenlerin oranı ise %4.1 'dir. Yatarak tedavide devlet hastanesi (%3 7. S ), SSK (%35.6) daha çok tercih edilen sağlık kurutuşlarıdır. Sonuç:Araştırmada elde edilen bulgular, bir gecekondu bölgesinde sağlık hizmet kullanımında başta sağlık ocağı olmak üzere kamu sağlık kuruluşlarının tercih edildiğini, sağlık kuruluşlarını tercih etmede yakınlık ve sağlık güvencesinin belirleyici olduğunu, sosyoekonomik düzeyi daha düşük olan kişilerde ise sağlık hizmetlerinden yararlanmanın daha düşük olduğunu göstermektedir.

Aim: This cross sectional study was carried out to provide information about the use of health services and determinants in a slum area. Material and methods:Study was conducted in the slum health center district in May 2004. The total numbers of the households were 3125. Probability proportional to size cluster sampling approach was used for the selection of the study sample. Data were collected from 1086 residents of 228 randomly selected households. The response rate of the study sample was 91.0%. Data were collected with a structured questionnaire Data were analyzed using SPSS 10.0package. Chi square test and Mann Whitney-V test were used for data analysis. Results: 12.5% of the study group experienced any sickness episode during last month. 83.8% of those experienced have applied a health service facility. The most preferred institution was the health center (70.2%). Distance is the most important factor that influences the preference of the health center while it was &quot;health insurance type &quot; for the hospitals. The mean time to reach the health center and mean time to see the physician were shorter in the health center than those in hospitals (p&lt;0.05). During the last year, 4.1 % of the study group was hospitalized. State hospitals were preferred by 37.8 % of inpatients while SSK hospital was preferred by 35.6 %. Lacks of a health insurance, lower socioeconomic status were the most important factors for health service use. Conclusion:The results of this study show that publicly owned health facilities (especially health center) were the most preferred places for health services utilization. Distance, lack of a health insurance, lower socioeconomic status were the most important factors for the use of health services.