17. Yüzyılda Osmanlı Devleti ve Batı Avrupa Devletleri’nde mali yapı üzerine savaşların etkileri

Abstract

Maliye tarihi, savaşlarla yakından ilişkilidir. Sürmekte olan veya geçmişte kalmış savaşların giderlerini karşılamak üzere gelir bulma sorunu maliyecileri her dönem uğraştırmıştır. 17. yüzyılda Osmanlı ve Avrupa’daki savaşların finansmanında vergi toplama ve iç borçlanmayla ilgili maliye kurumlarının gelişimleri arasında benzerlikler vardır. Özellikle Fransa, Osmanlı kamu maliyesi kurumlarını en fazla etkilemiştir. Genelde devlet, özelde ordu ve savaşın finansmanı gereklerine göre şekillenmiş Osmanlı maliye organizasyonu, 17. yüzyıldan itibaren etkinliğini yitirmiştir. Dolayısıyla 17 ve 18. yüzyıllar Osmanlı Devleti’nin ciddi mali bunalımlarla karşılaştığı çağlar olmuştur. Bu çalışmada, 17. yüzyılda Osmanlı Devleti ve Batı Avrupa Devletleri’nde yaşanan savaşlar ve bu savaşların finansmanının ülkelerin mali yapısı üzerine etkileri genel bir yaklaşımla incelenmiştir

Fiscal history is closely related to the wars. The very issues of funding sufficient funds to fund the obgoing military conflicts currently and those in the past have perplexed the public finance specialists termly. There exist similarities in regard to the development of public finance institutions concerned with tax collection and domestic borrowing in relation to the financing of wars in the Ottoman Empire and the European context in the XVIIth century. In particular, France has been the most influential party with enormous impact on the Ottoman public finance institutions. Since the early XVIIth century, the Ottoman fiscal organization shaped by the requirements of government’s in general, the military’s and wars’ financing, has lost its effectiveness. Therefore, XVIIth and XVIIIth centuries became ages when the Ottoman State faced vis a vis severe fiscal bottlenecks and crises. In light of the perspective given above, this study elucidates wars gone through in the XVIIth century in the Ottoman Empire and the European State and their impact on the countries’ fiscal structures with a general approach.